Ακράτεια

Ακράτεια είναι κάθε απώλεια ούρων,  χωρίς τη θέληση του πάσχοντος.

Είναι πολύ συχνό πρόβλημα, αφού πάσχει το 20-30% του γενικού πληθυσμού. Είναι συχνότερη στις γυναίκες, ενώ στους άνδρες τα ποσοστά κυμαίνονται μεταξύ 3 και 10% με τα υψηλότερα ποσοστά μετά την ηλικία των 60. Στις γυναίκες παρουσιάζεται σε μικρά ποσοστά στα πρώτα χρόνια της ζωής, παρατηρείται μία έξαρση κατά την εμμηνόπαυση και στη συνέχεια αυξάνει σταθερά ώστε στις ηλικίες πάνω από 60, πάσχει σχεδόν μία στις δύο γυναίκες.

Τύποι ακράτειας, πότε παρουσιάζονται, σε τι διαφέρουν;

Yπάρχουν διάφοροι τύποι ακράτειας, η επιτακτική, η ακράτεια από προσπάθεια (στρες ακράτεια), η μεικτή και η ακράτεια από υπερπλήρωση.

• Η επιτακτική ακράτεια, συνοδεύει πολλές φορές επιτακτικότητα. Ο πάσχων πρέπει να αναζητήσει επειγόντως τουαλέτα, όπου και αν βρίσκεται, γιατί αλλιώς θα έχει απώλεια ούρων. Είναι αναγκασμένος πχ να διακόψει την εργασία, το ταξίδι, να εγκαταλείψει επειγόντως τον κινηματογράφο ή το θέατρο προς αναζήτηση τουαλέτας. Συνήθως οι πάσχοντες από επιτακτική ακράτεια, γνωρίζουν που βρίσκονται τουαλέτες στις περιοχές που συχνάζουν (ξέρουν μάλιστα και ποιες είναι καθαρές).
• Ακράτεια από προσπάθεια (ονομάζεται και στρες ακράτεια) είναι σχεδόν προνόμιο των γυναικών. Ονομάζεται  η απώλεια ούρων, που παρουσιάζεται με το βήχα, το γέλιο, το χορό, την άνοδο σκαλοπατιών, το σεξ και πολλές άλλες καταστάσεις καταπόνησης (ανύψωση βάρους, έντονη γυμναστική κα).
• Στη μεικτή ακράτεια συνυπάρχουν και οι δύο τύποι που προαναφέρθηκαν στον ίδιο ασθενή.

Ακράτεια από υπερπλήρωση είναι η συχνή απώλεια ούρων από μία ουροδόχο κύστη που δεν αδειάζει κατά την ούρηση ποτέ. Συνήθως είναι αποτέλεσμα προβλημάτων (πχ παραμελημένη υπερτροφία προστάτη, νευρολογικές παθήσεις και κακώσεις) που εμποδίζουν σημαντικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα την έξοδο των ούρων από την κύστη.

ΠΑΘΗΣΕΙΣ

Παθήσεις που επηρεάζουν την ούρηση και δημιουργούν ακράτεια .

Πολλές παθολογικές παθήσεις μπορεί να επηρεάζουν την ούρηση και να οδηγούν σε ακράτεια.

Όσον αφορά στο ουροποιητικό σύστημα, ακράτεια προκύπτει από διαταραχές λειτουργίας της ουροδόχου κύστης ή του σφιγκτήρα της ουρήθρας (ανεπάρκεια) ή από συνδυασμό τους. Διάφορες παθήσεις όπως, Κακώσεις της Σπονδυλικής Στήλης, Αγγειακά Εγκεφαλικά επεισόδια, Νόσος του Πάρκινσον, Κατά Πλάκας Σκλήρυνση, Σακχαρώδης Διαβήτης, η μακροχρόνια παραμελημένη δυσκολία ούρησης που παρατηρείται στην υπερτροφία προστάτη κ.ά.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Ποιες είναι οι μέθοδοι αντιμετώπισης της ακράτειας στους άντρες (επεμβατικές και μη)

Η ακράτεια στους άνδρες είναι λιγότερο συχνή από τις γυναίκες. Συνήθως οφείλεται σε νευρολογικές παθήσεις ή σε επεμβάσεις στον προστάτη (πολύ σπάνια για υπερτροφία προστάτη, ενώ πιο συχνά παρουσιάζεται μετά τη ριζική προστατεκτομή για καρκίνο του προστάτη). Επίσης λιγότερο συχνά, μπορεί να είναι ένα από τα συμπτώματα της υπερτροφίας του προστάτη (καλοήθης πάθηση) μετά την ηλικία των 60. Η αντιμετώπιση είναι ανάλογα με την αιτία που την προκαλεί.

Αν πρόκειται για ακράτεια από προσπάθεια (στρες ακράτεια) και η απώλεια ούρων είναι μικρή τότε μπορεί να γίνει προσπάθεια με ειδικές ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών της περιοχής (ασκήσεις Kegel), αν η ακράτεια είναι μέτρια ή μεγάλη, τότε αντιμετωπίζεται χειρουργικά με τοποθέτηση τεχνητού σφιγκτήρα. Αν είναι μικρότερη υπάρχει δυνατότητα τοποθέτησης ειδικής «ταινίας» με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο, που μπορεί να δώσει λύση.

Όταν η ακράτεια οφείλεται σε νευρογενή κύστη, αντιμετωπίζεται συνήθως με αντιμουσκαρινικά φάρμακα ή με αντιμουσκαρινικά και διαλείποντες καθετηριασμούς, με αλλαντική τοξίνη (botox) και σπανιότερα με πιο σύνθετους ελάχιστα επεμβατικούς τρόπους (εμφύτευση νευροδιεγέρτη), ή με διάφορες χειρουργικές επεμβάσεις (πχ κυστεοπλαστική αύξησης της χωρητικότητας της κύστης).

Μέθοδοι αντιμετώπισης της ακράτειας στις γυναίκες (επεμβατικές και μη)

Η μέθοδος αντιμετώπισης της ακράτειας στις γυναίκες, εξαρτάται από τον τύπο της ακράτειας.

Η επιτακτική ακράτεια αντιμετωπίζεται με τα σύγχρονα αντιμουσκαρινικά φάρμακα, που συνήθως συμπληρώνονται με επανεκπαίδευση κύστης και με μέτρα τροποποίησης συμπεριφοράς, που έχουν πολύ καλά αποτελέσματα σε μεγάλο ποσοστό ασθενών. Σε αποτυχία τους μπορεί να γίνει ενδοκυστική έγχυση αλλαντικής τοξίνης, ενώ πολύ σπάνια απαιτούνται χειρουργικοί χειρισμοί, όταν δεν υπάρχει ανταπόκριση στις προαναφερθείσες συντηρητικές θεραπείες.

Η ακράτεια από προσπάθεια αντιμετωπίζεται κατά κανόνα χειρουργικά. Η τοποθέτηση κολπικής «ταινίας» ελεύθερης τάσης, είναι μία επέμβαση, μικρής διάρκειας, που έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Σε ποιο σύνθετες περιπτώσεις υπάρχουν και μια σειρά άλλες επεμβάσεις που μπορεί να λύσουν το πρόβλημα. Σε μικρή απώλεια ούρων, συστήνονται αρχικά διάφορες ειδικές ασκήσεις (όπως ασκήσεις Kegel) που μπορεί να έχουν ικανοποιητικά αποτελέσματα.